Հայտնի կոնցեպտուալիզմ Ջոզեֆ Կոշուտը ծնվել է 1945 թվականի հունվարի 31-ին Տոլլեդոյում: Նա հաճախել է Տոլլեդոյի Դիզայնի թանգարան-դպրոցը, իսկ 1955-1962 թվականներին սովորել է բելգիացի գեղանկարիչ Լին Բլում Դրափերի մոտ: 1963-ին Կոշուտը ընդունվել է Քլիվլենդի գեղարվեստի ակադեմիան: Հաջորդ տարին նա անցկացնում է Փարիզում, ճամփորդում Եվրոպայով, Ասիայով, Աֆրիկայով: Ջոզեֆ Կոշուտը շարժվելով իր ավագ ընկերոջ` դադաիստ և սյուրռեալիստ Մարսել Դյուշանի ճանապարհով` դառնում է կոնցեպտուալ արվեստի հիմնադիրներից մեկը: Կոնցեպտուալիզմը պոստմոդեռնիզմի ուղղություններից մեկն է, որտեղ կոնցեպտը` ստեղծագործության գաղափարը, ավելի կարևոր և առաջնային է, քան աշքատանքի ֆորման: Կոնցեպտուալիզմում առաջնայինը աշխատանքի գաղափարի փոխանցումն է դիտորդին: Կոնցեպտուալ օբյեկտներ կարող է լինել ցանկացած առարկա,դրանք կարողեն ներկայացվել բառերի,սևագրությունների,տէստերի, սխեմաների,գծագրերի լուսանկարների,հոլովակների, ձայնագրությունների միջոցով: Կոնցեպտուալ արվեստը պահանջում է ոչ թե էմոցիոնալ ըմբռնում, այլ ինտելեկտուալ:
Titled (Art as Idea as Idea) [present, four etymologolical parts], 1968 |
Եվ պատահական չէ, որ Կոշուտը ասում էր` «արվեստը մտքի ուժն է, այլ ոչ թե նյութի…»: Այսինքն, ըստ նրա, կարևոր չէր այն նյութը, որով ստեղծվել է տվյալ արվետի գործը, այլ կարևոր է դրա գաղափարը, որ շատ հաճախ կարող էր անմենաանմիջական ձևով կապված լինել հենց նյութի հետ` կրելով դրա անունը կամ նկարագրելով տվյալ նյութը (ապակի, թուղթ կամ կենցաղային ցանկած առարկա, ինչը բնորոշ էր Կոշուտի արվեստին): Սրա վառ դրսևորումներից մեկն է իրար կողք շարված չորս ապակե, քառակուսի տուփերի օրինակը: Դրանցից ամեն մեկի վրա գրված է` տուփ, քառակուսի, դատարկ, մաքուր ապակի: Այս չորս բառերն էլ նույն ապակե տուփի բնութագրիչներն են:
Դեռևս ուսանողական տարիներին Կոշուտը ստեղծում է իր ամենահայտնի աշխատանքը` «Երեք ու մեկ աթոռ»-ը, որով էլ մուտք է գործում կոնցեպտուալիզմի աշխարհ: Նկարում աթոռն է, դրա բառահոդվածը, լուսանկարը և գաղափարը: Այստեղ աթոռ գաղափարի գոյության երեք ձևերն են: Կենտրոնում հենց առարկան է` իրական աթոռը, որի մի կողմում բառահոդվածն է` աթոռի նկարագրությունն ու նշանակությունը, իսկ մյուս կողմում` նույն աթոռի լուսանկարը` որպես դրա գոյության փաստացի ապացույց:
Դեռևս ուսանողական տարիներին Կոշուտը ստեղծում է իր ամենահայտնի աշխատանքը` «Երեք ու մեկ աթոռ»-ը, որով էլ մուտք է գործում կոնցեպտուալիզմի աշխարհ: Նկարում աթոռն է, դրա բառահոդվածը, լուսանկարը և գաղափարը: Այստեղ աթոռ գաղափարի գոյության երեք ձևերն են: Կենտրոնում հենց առարկան է` իրական աթոռը, որի մի կողմում բառահոդվածն է` աթոռի նկարագրությունն ու նշանակությունը, իսկ մյուս կողմում` նույն աթոռի լուսանկարը` որպես դրա գոյության փաստացի ապացույց:
One
and Three Chairs, 1965 |
Կոշուտի ստեղծագործական գործունեության վրա 1965-1974 թվականներին մեծ ազդեցություն է ունեցել Լյուդվիգ Վինտգեյնշտեյնի փիլիսոփայությունըզ: Այդ տարիներին նրա կարգախոսը հետևյալն էր` լեզուն ունի իմաստ միայն ինքն իր հետ հարաբերակցության դեպքում: Հենց այս մտքին համապատխան էլ ստեղծվել է նրա One and Eight - A Description աշխատանքը, որտեղ նեոնով գրված 8 բառերը վերաբերվում էին միայն աշխատանքի մեջ ներառված երևույթներին ` Neon Electrical Light English
Glass Letters Red Eight: Այս գործից հետո Կուշուտը սկսեց ներկայանալ նեոնով արված աշխատանքներով: Նեոնային լույսերով նա ստեղծում էր բառեր, որոնք բոլորը ներկայացնում են մեկ օբյեկտ և հենց այդ օբյեկտի մի մասն են կազմում:
Self-defined
Subject [violet], 1966 |
1967
թվականին
Կոշուտը
Նյու-Յորքում հիմնադրում է Museum of Normal Art-ը, որտեղ էլ տեղի է ունենում նրա առաջին անհատական ցուցահանդեսը:
Նույն թվականին տեղի է ունենում, Կոշուտի ցուցահանդեսը Լեո Կաստելլի ցուցասրահում: Նույն տարում Կոշուտը դառնում է ամերիկական Art and Language ամսագրի խմբագիրը և մասնակցում When Attitude Becomes Form: Works-Concepts-Processes-Situations ցուցահանդեսին, որը տեղի էր ունենում Լոնդոնի ժամանակակից արվեստների թանգարանում:
1971-1972 թվականներին Կոշուտն ուսումնասիրում է անթրոպոլոգիա և փիլիսոփայություն Նյու-Յորքի New School for Social Research-ում:
Նույն թվականին տեղի է ունենում, Կոշուտի ցուցահանդեսը Լեո Կաստելլի ցուցասրահում: Նույն տարում Կոշուտը դառնում է ամերիկական Art and Language ամսագրի խմբագիրը և մասնակցում When Attitude Becomes Form: Works-Concepts-Processes-Situations ցուցահանդեսին, որը տեղի էր ունենում Լոնդոնի ժամանակակից արվեստների թանգարանում:
1971-1972 թվականներին Կոշուտն ուսումնասիրում է անթրոպոլոգիա և փիլիսոփայություն Նյու-Յորքի New School for Social Research-ում:
Informationroom (Special Investigation), 1970 |
1970-1974
թվականների անհատական ցուցահանդեսների ժամանակ նա ստեղծում է մի հասարակական դաշտի արվեստի գործ (environment. այսպիսի աշխատանքների իմաստը հասարակության և արվեստի ստեղծագործության մեջ անմիջական շփում հաստատելն է), որտեղ դասարան է. նստարանների մոտ նստած են մասնակիցները՝ առջևում կարդալու համար նախատեսված թերթեր, իսկ տեքստերն ու երկխոսությունները փակցված են պատերին: Այսինքն դասարանով շրջելով և պատերին փակցված նյութերը կարդալով` մարդիկ շփվում են դրանց հետ,գործածության մեջ դնելով և նոր իմաստ հաղորդելով դրանց:
1981 թվականից նա սկսում է օգտագործել Զիգմունդ Ֆրեյդի տեսակետները այնպիսի նախագծերում ինչպիսիք են` Cathexis, որտեղ միացնում էր տեքստը և հայտնի գեղանկարիչների աշխատանքները:
1981 թվականից նա սկսում է օգտագործել Զիգմունդ Ֆրեյդի տեսակետները այնպիսի նախագծերում ինչպիսիք են` Cathexis, որտեղ միացնում էր տեքստը և հայտնի գեղանկարիչների աշխատանքները:
One and Three Lamps, 1965 |
Իր «Արվեստը փիլիսոփայությունից հետո» հայտնի էսսեում Կոշուտը պնդում էր, որ ավանդական գեղանկարչական ոճը արդեն ավարտվել է, փոխարենը նա առաջարկում էր նոր միջոցներ, որոնք նորովի կներկայացնեն արվեստի գործերի դերն ու նշանակությունը: «Լինել նկարիչ այսօր». Այս էր պնդում Կոշուտը: Նրա արվեստում կերպարներին ու օբյեկտներին փոխարինեցին բառերը: Այս անցումը հատկապես նկատելի է First Investigations աշխատանքում, որն իր մեջ պարունակում էր “ջուր”, “նշանակություն” “իմաստ” բառերը…
Կոշուտը ձգտում էր ցույց տալ, որ արվեստը ոչ թե օբյեկտում է, այլ դրա իմաստում: Հեղինակը լեզուն օգտագործեց պատկերման միջոցների փոխարեն: Նա տալիս է բառային բնորոշումներ առօրյա կենցաղային առարկաներին, ինչպես օրինակ` աթոռը, մուրճը, տվյալ առարկաների կողքին ցուցադրելով նաև դրանց բառացի բնորոշումն ու լուսանկարները:
«Երեք ու մեկ հայելի» աշխատանքում ներկայացված է հայելին, հայելու չափերին համապատսխան լուսանկար` նույն հայելին պատկերող, և «հայելի» բառը` օբյեկտի և լուսանկարի չափին համապատասխանեցրած:
Կոշուտը ձգտում էր ցույց տալ, որ արվեստը ոչ թե օբյեկտում է, այլ դրա իմաստում: Հեղինակը լեզուն օգտագործեց պատկերման միջոցների փոխարեն: Նա տալիս է բառային բնորոշումներ առօրյա կենցաղային առարկաներին, ինչպես օրինակ` աթոռը, մուրճը, տվյալ առարկաների կողքին ցուցադրելով նաև դրանց բառացի բնորոշումն ու լուսանկարները:
«Երեք ու մեկ հայելի» աշխատանքում ներկայացված է հայելին, հայելու չափերին համապատսխան լուսանկար` նույն հայելին պատկերող, և «հայելի» բառը` օբյեկտի և լուսանկարի չափին համապատասխանեցրած:
Three and one mirrors, 1965 |
Շատ հաճախ իր աշխատանքներին Կոշուտը տալիս էր հետևյալ բացատրությունը` «Ես զգացի, ես գտա մի մեթոդ, որ ստեղծեմ արվեստ՝ առանց կառուցվածքային տարրերի. մտքի բացատրություն և արտահայտում, այլ ոչ թե ֆորմայի… ֆորմաները ընդամենը մտքին են ծառայում…»:
Function, 1970 |
Քոշուտն այժմ ապրում է Նյու Յորքում: Մինչև օրս էլ նա ներկայանում է հանրությանը իր նոր կոնցեպտուալ ստեղծագործություններով: 21-րդ դարասկզբից նա ցուցահանդեսներ է ունեցել Մադրիդում, Փարիզում, Լոնդոնում, Նյու Յորքում, Մյունխենում, Բոստոնում, Միլանում և շատ այլ երկրներում:
Նյութը պատրաստեց Անետ Ռիդլը
Նյութը պատրաստեց Անետ Ռիդլը
Комментариев нет:
Отправить комментарий