вторник, 30 июля 2013 г.

Մադամ Տյուսոն և մոմե ֆիգուրները



Բեյկեր Սթրիթի շքեղ կառույցներից մեկում տեղակայված Մոմե ֆիգուրների լոնդոնյան թանգարանն այցելուների առջև իր դռներն է բացում ուղիղ ժամը 10-ին:
Տյուսոյի թանգարանը Լոնդոնում
Թանգարանի շենքը կառուցվել է 1941թ. այն բանից հետո, երբ գերմանական զորքերը ավերակների վերածեցին նախկին մոմե ֆիգուրների թանգարանը: 
Մոմե ֆիգուրների պատկերասրահում ներկայացված են ակնառու պատմական հերոսներ: Նապոլեոն I-ի համար նախատեսված է երկու ամբողջական սրահ, որտեղ ցուցադրված են Նապոլեոնին պատկանող շատ իրեր: Մասնավորապես ներկայացված է Նապոլեոնի սայլակը, որը անգլիացիների կողմից գրավվել էր Ուաթեռլոյի ճակատամարտում:
Յուրաքանչյուր տարի թանգարան են այցելում մոտ 2 միլիոն մարդ: Յուրաքանչյուր այցելուի համար ակնհայտ է, որ թանգարանում առաջին հերթին ուշադրության են արժանի անգլիական հասարակության հետաքրքությունները: Նախապատվությունը տրվում է անգլիական արքայական ընտանիքների անդամների մոմե ֆիգուրների տեղադրմանը` Հենրիխ VIII մինչև այսօր: Կա մեկ անկյուն, որը ամբողջապես նվիրված է ծովակալ Նելսոնին: Ինչպես նաև սրահներում ներկայացված են շատ անգլիական ռոք երգիչներ:
Դալիի մոմե արձանը Ամստերդամի Մադամ Տյուսոյի թանգարանում
Մոմե ֆիգուրների հետ աշխատանքը տքնաջան և բարդ աշխատանք է: Այն թեկնածուն, ով ցանկանում է այդ գործով զբաղվել, շատ ջանք ու եռանդ պետք է ներդնի: Դռևս 200 տարի  առաջ, երբ ձևավորվում էր մոմե քանդակագործությունը, դրանց ստեղծման գործընթացը ոչ միայն դժվար էր, այլ նաև` տհաճ: Շվեյցարիացի պիոներ Ֆիլիպ Կուռտիուսը առաջին անգամ հում կավից դիմակներ ստեղծեց: Եվ մի անգամ Կուռտիուսի մոտ եկավ մի աշակերտուհի` նրա հեռավոր բարեկամներից մեկը, ով ուներ տեսողական փայլուն հիշողություն, արագ նկարելու ձիրք, մոդելի բնութագրիչներ, ինչպես նաև համեստ բնավորություն: Ահա և նա էր ապագա մադամ Թյուսոն:
Հիտլերի արձանը Բեռլինի թանգարանում
Մարի Գրոսհոլցը ծնվել է 1761թ. Ստրասբուրգում: Կուռտիուսների ընտանիքում սկզբնականում նա հայնտվել էր որպես դեղատան աշխատակից: Այնուհետև դեղատան տերը որոշեց փակել դեղատունն ու զբաղվել մոմե ֆիգուրների կերտմամբ և այդ ժամանակ էլ պարզվեց, որ Մարին շնորհալի քանդակագործ էր:
Այնուհետև դեղատան ծեր տերը Մարիի հետ տեղափոխվեց Փարիզ, որտեղ նրան որդեգրեց, այնուհետև` պաշտոնապես ամուսնացավ` նրան փոխանցելու իր հայտնի ազգանունն ու հարստությունը:
1780թ. Մարիին նկատում է թագուհի Մարիա Անտուանետան և նրան վերցնում` որպես պալատական նկարչուհի և Վերսալում նկարչության ուսուցչուհի:
Արձաններ պատրաստելու ընթացքը
 Այնուհետև ծեր դեղատան տիրոջ` Կուռտիուսի մահից հետո, Մարին ամուսնանում է 33 տարեկան Տյուսո ազգանունով մի փարիզեցու հետ: Եվ 1802թ. տեղափոխվում  Անգլիա: Անգլիայում իր կոլեկցիոն աշխատանքների հետ Մարին տեղափոխվում է մի քաղաքից մյուս քաղաք, և վերջնականապես հիմնվում  Լոնդոնում` Բեյկեր Սթրիթում: Եվ Բեյկեր Սթրիթի իր փոքրիկ սենյակը քայլ առ քայլ վերափոխվում է մեծ ու շքեղ թանգարանի, և Տյուսոն իր փառքի մեջ մահանում է 90 տարեկան հասակում:
Նրա գործը շարունակում են կատարել իր զավակներն ու թոռները,  սակայն թանգարանը գնվում է մի հարուստ կազմակերպության կողմից, որը մինչև այսօր պահպանում է Թյուսոյի ավանդույթները: Թանգարանում միակ ֆիգուրը, որը պահպանվում է ապակու մեջ` Վոլտերի արձանն է, որը ստեղծվել է 1778թ. Թյուսոյի կողմից:

Հայտնիները Տյուսոյի  իրենց կրկնօրինակ-արձանների հետ
  
 
 
   
 


Նյութը պատրաստեց Գալյա Հովհաննիսյանը