Առաջին անգամ բլոգում արվեստի հետ կապ չունեցող թեմա է....այսօր շոկոլադի միջազգային օրն է....
Շնորհավորում եմ բոլոր քաղցրակերներին այս օրվա կապակցությամբ և խորհուրդ տալիս ընթերցել իրենց անբաժան ընկերոջ` շոկոլադի պատմությունը` երբեք չկորցնելով քաղցի չափաբաժինը::D
Մ.թ. 7-րդ դարում Մայաների քաղաքակրթությունը շարունակում էր ծաղկում ապրել, ի հայտ էին գալիս նորանոր բուրգ-դդյակներ ու հոյակերտ տաճարներ, որոնցում հաճախ երկրպագվում էր նաև կակաոյի
աստվածը: Ավելին, կակաոն համարվում էր ծառերին աճող հարստություն, որի
աստվածային պտուղներին վերագրվում էին ամեն տեսակ բուժիչ և նույնիսկ
միստիկական հատկություններ: Այդ հավատալիքներից, թե «շոկոլադի» նկատմամբ
ունեցած թուլությունից ելնելով՝ դեռևս Մոնտեսումա ցեղապետն իր ոսկյա
բաժակով օրական մոտ 5 անգամ իրեն թույլ էր տալիս երկրի երեսին վայելել
երկնայինը՝ «չոկոլատ» ըմպելիքը: Եվ բացառված չէ, որ նա և մյուս
առաջնորդները հաստատ կդատապարտեին այն եվրոպացիների տգիտությունը, ովքեր՝
վախենալով շոկոլադի վնասակարությունից, պետք է զրկեին իրենց այն վայելելու
հաճույքից:
Բայց պետք է ասել նաև, որ Ամերիկան հայտնաբերելով՝ ոչ բոլոր
եվրոպացիներն այդքան դաժան գտնվեցին սեփական անձի նկատմամբ, շատերը ճիշտ և
ժամանակին գնահատեցին ինչպես հնդկացիների ոսկին, այնպես էլ «կակասոլատան»՝
կակաոյի պտուղները: Եվրոպայում ինկերի բաղադրատոմսերով առաջինը շոկոլադ
պատրաստեց Կորտեզը՝ Կոլոմբոսի արշավախմբից, սակայն նրբաքիմք իսպանացիներին
այն բարեբախտաբար չափազանց դառը թվաց և նրանք շոկոլադը համադրեցին
եղեգնաշաքարի հետ: Եվրոպական մյուս ազգերին «հնդկացիական ժառանգությունից»
բաժին հասավ միայն կես դար անց. երբ իսպանացիները հասցրել էին, թերևս, մի
կուշտ վայելել այն: Արդեն 17-րդ դարում այն Եվրոպական գրեթե բոլոր
արքունիքների ամենահարգի ըմպելիքն էր:
Առաջինը <<համբուրվելով>>
Լուի 13-ի կնոջ՝ Մարիա Ավստրիացու հետ՝ շոկոլադը հետագայում գերեց նաև շատ
այլ ազնվականուհիների սրտերը, որոնք շոկոլադի մասին լեգենդներին ավելացրին
ևս մեկը, ըստ նրանց՝ կակաոյի ծառը պետք Է որ աճելիս լինի դրախտում: Սակայն շոկոլադոֆիլերի այս տեսակետը ծաղրի արժանացավ այսպես կոչված
«շոկոլադոֆոբերի» կողմից, նրանցից մեկը՝ մադամ դե Սեվինյեն, փորձեց
նույնիսկ համոզել հանրությանը, թե իր ընկերուհին սևամորթ երեխա է ունեցել
միայն այն պատճառով, որ չարաշահել է շոկոլադը։ Բարեբախտաբար նրան
չհավատացին անգամ նրանք, ովքեր չգիտեին, թե իրականում ինչպես է պատահում,
որ երեխաները սևամորթ են ծնվում։ Եվ կարծես հենց նրանք որոշեցին, որ
շոկոլադը պետք է գնահատել ոչ թե «օգտակար է/օգտակար չէ» սկզբունքով, այլ
«համեղ է/համեղ չէ» մոտեցմամբ։ Այսպես շոկոլադը վերածվեց նորաձևության, որը
19-րդ դարում, շնորհիվ ընդլայնվող շոկոլադի պլանտացիաների, մատչելի դարձավ
նաև դղյակներից դուրս։ 1820 թ–ին մինչ այդ իբրև խմիչք օգտագործվող
շոկոլադը համադրվեց կակաոյի յուղի, շաքարավազի և լիկյորի հետ՝ ստանալով
«Ֆրայ և Սանս»–ի սալիքների ձևը։ 1828 թվականին Ամեդե Կոլերի մտքով անցավ
շոկոլադին ընկույզներ ավելացնել։ 1875 թ–ին գոյություն ուներ արդեն նաև
կաթով շոկոլադը, իսկ Շվեյցարիան հասցրել էին հռչակել «շոկոլադի երկիր»:
Այնուհետև իտալացիները հնարեցին շոկոլադի արտադրության համար անհրաժեշտ
լիցենզիան, Անգլիայում Chocolate House–ներն ավելի հաճախելի դարձան, քան
թեյարանները, իսկ 1920 թ–ին անգլիացի Ջոն Մարսն իրեն հավերժացրեց համանուն
շոկոլադե բատոններով:
Շոկոլադն արվեստի հետ կապ չունի, սակայն կաղապարի միջոցով այս քացր նյութից հնարավոր է պատրաստել ամեն ինչ` այն դարձնելով արվեստի նմուշ...
