Իրականում
Հովհաննես Պապ-ուհու /Папесса Иоанна/ գոյությունը մեծ կասկածի տակ է առնված և այդպես միշտ է լինելու,
սակայն աշխարհի հայտնի կանանց շարքին նրան չդասել անարդարացի կլիներ, քանզի ժամանակին
նրա մասին խոսում էին աշխարհի բոլոր կողմերում….Եթե այս մասին խոսվել է, ապա ոչինչ
պատահական չի լինում, և այո, մի կնոջ վստահված էր աշխարհում ամենամեծ պատասխանատվությունը`
լինել ժողովրդի հոգևոր ղեկավար…
Պապերի պաշտոնական
խրոնոլոգիան միանշանակ ժխտում է կին Հռոմի Պապի գոյությունը, սակայն ծիծաղելի կլիներ,
եթե նշվեր նույնիսկ նրա անունը. սա խայտառակություն էր կաթոլիկ եկեղեցու համար, ուստի
մնում է գաղտնի մինչ օրս….
Առաջին անգամ
կին Հռոմի Պապի մասին լուրեր տարածվեցին 1276թ., երբ Ադրիան 5–րդը Հովհաննես 20-րդի
փոխարեն ընդունեց Հովհաննես 21-րդ անունը: Ըստ խոսակցությունների` «անհետացած պապը»
սպանվել էր հակառակորդների կողմից կամ ավելի վատ` կին էր եղել, ուստի ջ թաքցվում էր:
Հովհաննես 21-րդը որոշում է վերականգնել խախտված ժամանակագրությունը: Կին Պապի մասին
ասեկոսեները տարածվում են աներևակայելի արագությամբ…Մեզ են հասել նրանից որոշ կենսագրական
տեղեկություններ: Իրականում նրա անունը Ագնեսա էր, ծնվել էր միսիոների ընտանիքում,
ում Անգլիայից ուղարկել էին տարբեր երկրներում քրիստոնեություն քարոզելու: Աղջիկը փոքր
հասակում կորցնում է մորը և հոր հետ ստիպված լինում ճանապարհորդել: Ճակատագրի բերումով
դեռ փոքր հասակից ստիպված է լինում տղայի պես հագնվել, 8 տարեկանից արդեն ինքնուրույն
վարում էր քարոզները, իսկ հոր մահից հետո վերջնականապես որպես հանդերձ ընտրում է տղամարդու
կոստյումն ու մտնում մեծ կյանք: Եվրոպայում շրջելիս Ագնեսան հայտնվում է վանականների
մենաստանում` Հովհաննես Լանգլուա անվան տակ….անուն, որն աղջիկը պահպանելու է ողջ կյանքի
ընթացքում: Վանական համալիրում Ագնեսան սիրահարվում է վանականներից մեկին, նրանց կապը
շուտով բացահայտվում է և զույգերը ստիպված են լինում փախչել: Փախուստը բերում է նոր
փորձություններ և տիտղոսներ: Ագնեսան չի հրաժարվում տղամարդու կոստյումից, մտնում է
բարձր խավի մարդկանց շրջապատ, մասնակցում բանավեճերի և քննարակումների, ստանում ճանաչում:
Ընկերոջ մահից հետո, երբ ավարտում է Աթենքի փիլիսոփայության դպրոցը, որոծում է մեկնել
քրիստոնեության մայրաքաղաք Հռոմը նվաճելու….
«Հավերժական
քաղաքում» Ագնեսայից շատ ջանքեր չեն պահանջվում, կարճ ժամանակում նա դառնում է Հռոմի
նոտարը, ապա քարտուղար, ֆինանսների գծով ղեկավար: Հովհաննես Լանգլուան Լևոն 4-րդի աջ
ձեռքն էր….Ասում են` մահից առաջ Լևոն 4-րդը կարդինալներին է ներկայացրել իր միակ հետևորդին`
Հովհաննեսին. կոնկլավը միաձայն քվեարկել է «Պապուհու» օգտին….
Միջնադարյան
աղբյուրները հաղորդում են, որ Հովհաննես 8-րդի ընտրվելուն պես մի շարք աղետներ են սկսվել.
Իտալիայում երկրաշարժեր են եղել, Ֆրանսիայում` հրդեհներ, համաճարակներ… Հովհաննեսը
երկար չի կառավարել, սակայն նրա կառավարման տարիները եղել են հումանիզմի, առանց դաժանությունների
ու ինկվիզիցիայի, նոր ձեռքբերումների և արդարադատության տարիներ:
Կեղծիքը
երևի երբեք էլ չբացահայտվեր, եթե տեղի չունենար անկարելին ու անհավատալին…..Հռոմի Պապը
հղի էր….
Ասում են`
մի անգամ Պապի բժշկելու համար մի ընկնավորի են բերել: Երբ Ագնեսան հարցրել է նրան,
թե երբ է հիվանդությունն անցնելու, ընկնավորը պատասխանել է. «Այն բանից հետո, երբ դու`
հայրերի հայր, ցույց կտաս հոգևորականությանը և մարդկությանը «կին պապից» ծնված երեխային…»:
Ագնեսայի
հղիությունը գնալով տեսանելի էր դառնում, սիրեկանը հայտարարում է, թե Պապը հիվանդ է
և հանգստի կարիք ունի: Ժողովուրդը համբերությամբ սպասում է Պապի ապաքինմանը, սակայն
ինը ամիս անց հանկարծ ըմբոստանում է, հանդիպում պահանջում Հովհաննեսի հետ: Պապը այլ
ելք չուներ, դժվարությամբ դուրս է գալիս հանրության առաջ…857 թվականի նոյեմբերի
20-ն էր, հանգիստ ու արևոտ մի օր: Հռոմեացիները սպասում էին Պապի ելույթին: Հանկած
սկսվում են երկունքի ցավերը, եղանակը ևս փոխվում է, ամպերը կուտակվում են….րոպեներ
անց ամբոխը հավաքվում է կյանքի վերջին պահերն ապրող Պապի և պատմության մեջ առաջին Պապից
ծնված երեխայի դիակի շուրջը….Երկար ժամանակ Ագնեսայի մահվան վայրում զանգակատուն էր
կանգնած, սակայն հոգևորականությունը ամեն կերպ փորձում էր քանդել ինքնակոչ Պապի հիշատակին
նվիրված կառույցը….կարճ ժամանակահատվածում անհետանում է նաև Հովհաննես 8-րդի տապանաքարը…
Ինքնակոչ
դժբախտի ճակատագիրը հուզել է Ալ. Պուշկինին: Գրողի 1834-35թթ. սևագրերից երևում է,
որ փորձ է արվել «Папесса Иоанна» վերնագրով
ստեղծագործություն գրելու: Հայտնի չէ, դա կլիներ պոեմ, վեպ, թե պարզապես բանաստեղծություն,
սակայն այն, որ Պապ-ուհու մասին գոնե գրավոր աղբյուր կլիներ, փաստ է: Սևագրերը սևագրեր
էլ մնացին….ԵՎ հետաքրքիր է` ինչու է համաշխարհային գրականությունը ողողված ամենատարբեր ազգային պատկանելության հանցագործների,
հերետիկոսների, ինկվիզիտորների մասին տեղեկություններով, դրանց շուրջ ստեղծված արվեստի
գործերով, սակայն կին-Պապը չի ոգեշնչել և ոչ մի ստեղծագործողի, կարծես նրա անվան վրա
տաբու է դրված և միշտ այդպես է լինելու…..
Հ.Գ. Սույն հոդվածը
չունի կրոնական ոչ մի հիմք, առավել ևս չի արտահայտում հեղինակի կրոնական հայացքնորը:
Նպատակը նման իրադարձության մասին հանրությանը իրազեկելն է` անկախ ինֆորմացիայի ստույգ
կամ ոչ ռեալ լինելուց:
Կրոնական հիմքեր նման պատմությունները բնականաբար չեն ունենում…
Կրոնական հիմքեր նման պատմությունները բնականաբար չեն ունենում…
Դե եսիմ` Գ.Ն.
