пятница, 2 августа 2013 г.

Քրիստոսի մուտքը Երուսաղեմ

Եւ երբ մօտեցաւ Բեթփագէին եւ Բեթանիային, այն լերան մօտ, որ կոչւում է Ձիթենեաց, ուղարկեց իր աշակերտներից երկուսին 30եւ ասաց. «Գնացէ՛ք այն գիւղը, որ մեր դիմացն է. երբ այնտեղ մտնէք, կը գտնէք կապուած մի աւանակ, որի վրայ ոչ մի մարդ երբեք չի նստել. արձակեցէ՛ք այն եւ բերէ՛ք։ 31Եւ եթէ մէկը ձեզ հարցնի, թէ ինչու էք արձակում, նրան այսպէս ասացէք. «Իր տիրոջը պէտք է»։ 32Երբ գնացին նրանք, որ ուղարկուել էին, գտան այնպէս, ինչպէս ասել էր նրանց. աւանակը կար։ 33Եւ մինչ աւանակն արձակում էին, նրա տէրերը ասացին նրանց. «Աւանակն ինչո՞ւ էք արձակում»։ 34Եւ աշակերտները ասացին. «Իր տիրոջը պէտք է»։ 35Եւ այն բերին Յիսուսի մօտ. զգեստներ գցեցին նրա վրայ եւ Յիսուսին նստեցրին։ 36Եւ մինչ նա առաջանում էր, մարդիկ իրենց զգեստները փռում էին ճանապարհի վրայ։ 37Եւ երբ նա մօտեցաւ Ձիթենեաց լերան զառիվայրին, աշակերտների ամբողջ բազմութիւնը ուրախութեամբ եւ բարձրաձայն սկսեց օրհնել Աստծուն՝ կատարուած բոլոր զօրութիւնների համար, որ տեսան։ 38Եւ ասում էին. «Օրհնեա՜լ է այդ թագաւորը, որ գալիս է Տիրոջ անունով. խաղաղութի՜ւն երկնքում եւ փա՜ռք բարձունքներում»։ 39Իսկ փարիսեցիներից ոմանք ամբոխի միջից ասացին նրան. «Վարդապե՛տ, սաստի՛ր քո աշակերտներին»։ 40Նա պատասխանեց եւ ասաց. «Ասում եմ ձեզ, որ եթէ դրանք լռեն էլ, այդ քարերը կ՚աղաղակեն»։ Ղուկաս 19.29-48

Աստվածաշնչյան այս թեման բավականին տարածված է արվեստում: Սրան անդրադարձել են տարբեր ազգերի ներկայացուցիչներ, սակայն նմուշները առավելապես շատ են հայկական կերպարվեստում և մանրանկարչության մեջ: 

Այս իրադարձությունն առաքելական եկեղեցում նշվում է որպես <<Ծաղկազարդ>>, ուղղափառ եկեղեցում` <<Ուռենու կիրակի>>:

Համաշխարհային արվեստում թեմային անդրադարձել են դեռևս վաղ վերածննդից`

Ջոտտո-Քրիստոսի մուտքը Երուսաղեմ

Պիետրո Լորենցետտի-Քրիստոսի մուտքը Երուսաղեմ

Հիպոլիտո Ֆլանդրին-Քրիստոսի մուտքը Երուսաղեմ
բյուզանդական խճանկար. 12-րդ դար

Սիրիական սրբապատկեր

Հունական որմնանկար
Ռոսսանոյի ավետարանից. 6-րդ դար



Չինական քսիլոգրաֆիա
Հայ գեղանկարչության մեջ պահպանված է Գալուստ Դարբինյանի <<Քրիստոսի հաղթական մուտքը Երուսաղեմ>> կտավը, ինչպես նաև 18-րդ դարի անհայտ նկարչի մի գեղանկար:

Գալուստ Դարբինյան
 


Թեման լայնորեն տեղ է գտել հայկական մանրանկարներում.

<<Քրիստոսի մուտքը Երուսաղեմ>>
Սարգիս Պիծակ

 

  


 <<Вербное воскресенье>> անվանումը ստացած եկեղեցական տոնը Ռուսաստանում նշվում է Զատկից մեկ շաբաթ առաջ: Տոնի հիմքը վերցված է Քրիստոսի կյանքից, երբ վերջին օրերին ավանակով մտնում է սուրբ Երուսաղեմ քաղաքը:


Ռուսական իկոնաներ

 
Սվետլանա Լիպատովա

Ելենա Չերկասովա
Գեորգի Բիտբունով
Տվերյան իկոնա
Կուլագինի որմնանկարներից
Վասիլի Նեստերենկո-որմնանկար

Դե եսիմ` Գ.Ն.