Թանգարաններ, որոնք նվիրված են կոնկրետ գրական հերոսի աշխարհում քիչ
են` ի տարբերություն հանրահայտ գրողներին նվիրված թանգարանների: Գրեթե
ցանկացած առանձնատուն կամ բնակարան, որտեղ գրչի վարպետները անցկացրել են
թեկուզ մի քանի օր, վերածվում է հուշահամալիրի, իսկ ահա բազմաթիվ գրական
հերոսներ իրենց անկյունը չեն ունենում: Մեծամասնությունը, բայց ոչ բոլորը:
Որոշ հայտնի կերպարներ, այնուամենայնիվ, ձեռք են բերել իրենց սեփական
թանգարանները: Forbes-ը դրանցից ընտրել է ամենահայտնի տասնյակը:
1.Շերլոք Հոլմսի թանգարան. Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիա
Այս թանգարանը աշխարհում ամենահայտնի գրական հասցեն ունի: Եթե
հավատանք սըր Արթուր Կոնան Դոյլին, ապա Բեյքեր փողոցի № 221 B տանը
1881-ից 1904 թվականներին աշխատել և ապրել է հանրահայտ մասնավոր քննիչ,
դետեկտիվ խորհրդատու պարոն Շերլոք Հոլմսը: Թանգարան ստեղծողներին
հաջողվել է ստանալ հին ու բարի Անգլիայի մթնոլորտը և վիկտորիանական
դարաշրջանի հոգին:
2. Դոն Կիխոտի թանգարան. Սյուդադ-Ռեալ,Իսպանիա
Որտեղ է Դոն Կիխոտի հայրենիքը: Դիմել Սերվանտեսին` անօգուտ է. նա
միտումնավոր չի նշել բնակության վայրը, վեպում պարզապես գրված է` վայր Լա
Մանչում: Ամենայն հավանականությամբ, այդ իսկ պատճառով ցավալի պատկերով
ասպետը իր տուն-թանգարանը ձեռք բերեց միայն վերջերս, տասը տարի առաջ` 1605
թվականին հրատարակված վեպի 400 ամյակին նվիրված տոնակատարությունից քիչ
առաջ: Սյուդադ-Ռեալում գտնվող երկհարկանի առանձնատունը, որը գտնվում է
Կաստիլիայի ինքնավար մարզի համանուն մայրաքաղաքում` Լա Մանչում, լիովին
արժանի է ասպետին: Վերջերս Իսպանիայում ի հայտ եկավ 1000 կլոմետրանոց
ճանապարհ, որը կրկնում է Սերվանտեսի սրամիտ ճանապարհը, և նվիրված է Դոն
Կիխոտի թանգարանին:
3. Դ’Արտանյանի թանգարան. Լյուպիակ, Ֆրանսիա
Լյուպիակը անգամ քաղաք չէ, այլ փոքրիկ գյուղ, որտեղ բնակիչների քանակը
մոտավորապես 300 է կազմում: Այն գտնվում է Ֆրանսիայի հարավ-արևմուտքում և
հարյուր կիլոմետր է հեռու Իսպանիայի սահմանից: Իսկ հայտնի է նրանով, որ
Քաստելմոր ամրոցից քիչ հեռու չորս հարյուր տարի առաջ ծնվել է Շառլ Օժյե դե
Բաց դե Քաստելմորը, դուքս Դ’Արտանյանը` իրական մարդ, որը մահվանից երկու
տարի անց դարձավ Ալեքսանդր Դյումայի վեպի հերոսը: 1998 թվականին
Լյուպիակում` XIV դարի վանքում բացվեց աշխարհի ամենահայտնի գասկոնի
թանգարանը: Այդ ցուցադրությանը ոչ միայն եզակի իրեր էին Արևի արքա
Լյուդովիկոս XIV թագավորի դարաշրջանից, այլև Դ’Արտանյանի և այդ
ժամանակաշրջանի ազնվականների մոմե արձանները: Ինչպես նաև գրքերի հավաքածու`
նվիրված մոլեգնած գասկոնին, Երեք հրացանակիրներ ֆիլմի պաստառներ:
4. Քեռի Թոմի թանգարան.Դրեզդեն, Օնտարիո, Կանադա
Հավանաբար չկա ուրիշ վեպ, որը այսքան ազդեցություն կունենա Միացյալ
Նահանգների աբոլիցիոնիզմի վրա, ինչպես Գարիեթ Բիչեր-Սթոուի «Քեռի Թոմի
խրճիթը» վեպը, որը հրատարակվել է ԱՄՆ-ի (1861-1865) քաղաքացիական
պատերազմից 9 տարի առաջ, որն էլ դարձավ ստրկության դեմ պայքարի գլխավոր
պատճառը: Իսկ ինչու է քեռի Թոմի թանգարանը գտնվում Կանադայում: Որովհետև
հենց այնտեղ է փախել գլխավոր հերոսի նախատիպը` Ջոշուա Հենսոնը, որի ծանր
ճակատագիրն է ընկած Բիչեր-Սթոուի վեպի գլխավոր հիմքում: Ի տարբերություն
գրական հերոսի` Հենսոնը երկար տարիների կյանք է ունեցել, հասել է
ստրուկների ազատությանը Ամերիկայում և այլևս չի վերադարձել իր հայրենի
նահանգ` Մերիլենդ: Ցուցանմուշները նվիրված են ինչպես իրական, այնպես էլ
հորինված քեռի Թոմին, ինչպես նաև` Ամերիկայի աբոլիցիոնիզմի խնդրին:
5. Բարոն Մյունհաուզենի թանգարան. Դունտես կալվածք, Լատվիա
Աշխարհի ամենահայտնի բարոնին նվիրված թանգարանը Դունտեսում (55 կմ Ռիգայից
հեռու) բացվել է վերջերս` 2005 թվականին: Ինչպես ասում են թանգարանի
կազմակերպիչները, այդտեղ Մյունհաուզենը անցկացրել է իր կյանքի լավագույն
տարիները: Հենց այդտեղ է զրահավոր զինվոր Իորենիմ Կառլ Ֆրիդրիխ ֆոն
Մյունհաուզենը գտել է իր ընտրյալին“ կալվածատիրոջ դստերը` Յակոբինա ֆոն
Դունտենին, որի հետ էլ ամուսնացել է 1744թվականին: Ճիշտ է` այն շենքը,
որտեղ տեղադրել են ցուցանմուշները, նոր է. այն կառուցել են հատուկ
թանգարանի համար նախկին կալվածքի տարածքում: Բայց դա չի շփոթեցնում
այցելուներին. վեց տարվա ընթացքում Մյունհաուզենի թանգարանը դարձել է
Լատվիայի ամենակարևորագույն մշակութային վայրերից մեկը:
6. Վիլհելմ Թելլի թանգարան. Բյուրգլեն, Ուրի գավառ,Շվեյցարիա
Վիլհելմ Թելլի թանգարանը գրական հերոսներին նվիրված ամենահին թանգարաններից
մեկն է աշխարհում: Այն բացվել է 1966 թվականին և մինչև այժմ մնում է Ուրի
գավառի ամենակարևոր զբոսաշրջիկային կենտրոններից մեկը: Եվ դա զարմանալի չէ.
շվեյցարացիների համար Թելլը ոչ միայն ազգային լեգենդ կամ գրական հերոս է,
այլ ողջ Կոնֆեդերացիայի ազատության և անկախության խորհրդանիշն է: Եվ կարևոր
չէ, որ գիտնականները բազմիցս կասկածի տակ են առել նրա պատմական գոյության
փաստը: Բրյուգլենը տեղաբնակները վստահորեն անվանել են հայտնի աղեղնավորի
հայրենի քաղաք, այդ իսկ պատճառով հենց այդտեղ էլ բացել են թանգարանը:
Ցուցանմուշների հիմնական մասը կազմում է գրքեր (ներառյալ Ֆրիդրիխ Շիլլերի
«Վիլհելմ Թելլ» դրամայի առաջին հրատարակությունը), նկարներ և արձաններ,
որոնք այս ու այն կերպ կապված են հայտնի աղեղնավորի հետ: Իսկ ամենաերևացող
մասը զարդարում է միջնադարյան աղեղը, որից հնարավոր է օգտվել է Թելլը:
7. Թիլ Ուլենշպիգելի թանգարան. Շյոպենշտեդտ, Ներքին Սաքսոնիա,Գերմանիա
Շյոպենշտդետ քաղաքը, որտեղ 1996 թվականից գոյություն ունի Ուլենշպիգելի
թանգարանը, գտնվում է հենց Գերմանիայի սրտում: Տեղական համայնքի կազմի մեջ է
մտնում Կնայտլինգենը, որտեղ, ինչպես ընդունված է համարել, 1300 թվականին
ծնվել է ողջ աշխարհին հայտնի Թիլ Ուլենշպիգելը (գրականագետների և
պատմաբանների կարծիքով նա մահացել է 50 տարի անց ժանտախտից Մյոլնում):
Ամեն տարի թանգարան են այցելում հազարավոր զբոսաշրջիկներ ողջ աշխարհից:
Նրանք գալիս են այդտեղ, որպեսզի իրենց աչքերով տեսնեն միջնադարյան կենցաղի
առարկաներ, տեսնեն Ուլենշպիգելին նվիրված գրքերի առաջին հրատարակումները և
լսեն, թե ինչ դեր է խաղացել իրենց կյանքում Շառլ դե Կոստերի վեպը: Որքան
մոտ թանգարանին, այնքան հաճախ կհանդիպես «Ուլենշպիգել» անունը
հյուրանոցների և խանութների վրա:
8. Արքայազն Գենձիի թանգարան. Կիոտո,Ճապոնիա
Ճապոնական Դոն Ժուան վեպի արկածների մասին գրվել է սյոգունների
իշխանության գալուց շատ ավելի վաղ` X դարի վերջին: Հեղինակային իրավունքը
պատկանում է Մուրասակի Սիկիբուին, որի հանրահայտ ստեղծագործությունը իր
ժամանակն ապրել է: Իր վեպի գլխավոր հերոսը Գենձի արքայազնն է, որը ապրում
էր դատարանում և կայսրի ապօրինի որդին էր: Ինչպես իր ավելի ուշ դուրս եկած
եվրոպական կոլեգաները, նա նույնպես փնտրում է հաճույքներ, բայց ի
տարբերություն եվրոպականի` զգում է գեղեցկությունը և ձգտում է իսկական
սիրո: Գենձին մեծ ազդեցություն է ունեցել ճապոնական էսթետիկ գեղագիտության
զարգացման վրա, ուստի լիովին արժանի էր Ճապոնիայի նախկին մայրաքաղաքում իր
սեփական թանգարանը ունենալուն: Այդտեղ ներկայացված է հարուստ
ցուցանմուշներ, որոնք պատմում են Հեյանի դարաշրջանի դատական կյանքի
մասին (VIII-XII դդ.), երբ Ճապոնիայի գլխավոր իրադարձությունները տեղի էին
ունենում Կայսերական պալատում: Յուրաքանչյուր այցելու հնարավորություն
կունենա դիտել կարճամետրաժ ֆիլմեր վեպի մասին:
9. Դոկտոր Ֆաուստի թանգարան. Քնիտլինգեն, Բադեն-Բյուրտեմբերգ, Գերմանիա
Դոկտոր Ֆաուստի դերը մեծ է ոչ միայն գերմանական, այլև համաշխարհային
գրականության մեջ: Հիմնականում դա Գյոթեի շնորհիվ է, չնայած
ստեղծագործությունը այն մարդու մասին է, ով իր հոգին սատանային է
վաճառում: Համաձայն փաստաթղթերի` հենց Քնիտլինգենում 1480 թվականին է լույս
աշխարհ եկել գրական հերոսի նախատիպը` բժիշկ Յոհան Ֆաուստը: Իսկ 600 տարի
անց հին քաղաքապետարանի շենքում բացվեց իր թանգարանը: Այնտեղ գտնվում է
հետաքրքիր առարկաներ, որոնք թույլ կտան ծանոթանալ դժբախտ բժիշկի կյանքի
մանրամասներին: Ցուցանմուշների մեծ մասը նվիրված է Ֆաուստի երաժշտական
թեմային, ֆիլմին: Իսկ թանգարանից քիչ հեռու Լատինական հին դպրոցի շենքի մոտ
գտնվում է Ֆաուստի ամբողջական արխիվը:
10. Փոքրիկ Իշխանի թանգարան. Հակոնե ավան, Կանագավա շրջան, Ճապոնիա
Ինչու է Tokyo Broadcasting System Television ընկերությանը պետք եղել
թանգարան նվիրված Անտուան դը Սենտ Էքզյուպերիի ամենահայտնի գրական հերոսին`
Փոքրիկ Իշխանին` դժվար է ասել: Հնարավոր է, որ ինչ որ չափով նման են ծագող
արևի երկրի բնակիչների և Փոքրիկ Իշխանի աշխարհայցքները: Փաստը մնում է
փաստ, որ 1999 թվականին Տոկիոյից մեկ ժամ հեռավորության վրա բացվել է
Փոքրիկ Իշխանին նվիրված թանգարանը: Պետք է պարզապես մտնել դարպասներից ներս
և կհայտնվես պատերազմական Պրովանսում կամ Փարիզում, շուրջ բոլորը
ֆրանսերեն է գրված, ամբողջովին ֆրանսիական տներ, ֆրանսիական հացի գործարան և
սրճարան: Ցուցանմուշների մեծ մասը նվիրված է Սենտ Էքզյուպերիի
ստեղծագործական կյանքին:
աղբյուրը` http://travelnews.am/