вторник, 23 июля 2013 г.

Լոնդոնի Ազգային պատկերասրահ



Լոնդոնի ազգային պատկերասրահը, որը գտնվում է Թրաֆալգարի հրապարակում, իր դռները բացեց 1839թ. ապրիլի 9-ին, սակայն արվեստաբան-պատմաբանները պատկերասրահի հիմնումը կապում են 1824թ. հետ, երբ բրիտանական կառավարությունը հայտնի բանկիր ու բարերար Անգերստեյնից կարողացավ 38 նկար ձեռք բերել: 


Ձեռք բերված նկարների շարքում եղել են` Պիտեր Պաուլ Ռուբենսի «Սաբինուհիների առևանգումը», Ռեմբրանդտ վն Ռեյնի` ‹‹Քրիստոսն ու մեղսագործը›› և այլն: Հանդիպուների և հավաքների ժամանակ ներկայացված  են եղել հայտնի անգլիացի նկարիչների գործերը` Ջեյմս Հոգարդի` ‹‹Մոդայիկ ամուսնություն››, ‹‹Ինքնադիմանկար›› և այլն: Չնայած որ անգլիական կառավարությունը նախևառաջ ձեռք բերեց հայտնի գործեր, սակայն հոգ չտարավ դրանց թիվը ավեացնելու համար և հետագա նկարների թիվը աճեց անհատական նվիրատվությունների միջոցով: 
 Պատկերասրահի ձևավորման գործում կարևոր դեր ունի նկարիչ և կոլեկցիոներ սըր Ջորջ Բոմոնը: Հենց ինքն էր, որ ժամանակին անգլիական կառավարությանը  դրդել էր ձեռք բերել կտավներ Անգեստեյնից: Ինքը` սըր Բոմոնը 1826թ. իր շնորհը ներդրեց հին կտավների հավաքագման գործում, որոնց մեջ էին գտնվում հետևյալ գլուխգործոցները` Ռուբենսի «Բնանկար Ստեն ամրոցի շրջակայքում», Լորենի «Ագարը և հրեշտակը», Կանալետտոյի «Տեսարան Վենետիկում» կտավները:
 1840թ. սկզբներին Պատկերասրահին նվիրաբերվող նկարների թիվը կտրուկ կրճատվեց, քանի որ նկարների սեփականատերերը այլևս չցանկացան նկարները նվիրաբերել թանգարաններին, այլ թողնել իրենց ժառանգներին: Եվ կրկին այս ժամանակ էր, որ անգլիական կառավարությունը ձեռամուխ եղավ Պատկերասրահի թարմացման և կտավների ավելացման գործում:
1855թ. Պատկերասրահի ղեկավար դարձավ Չարլզ Իստլեյկը, ում շնորհիվ Լոնդոնյան պատկերասրահը 10 տարվա ընթացքում ձեռք բերեց այնպիսի իտալացի նկարիչների կտավներ, ինչպիսիք են` Պիետրո դելլա Ֆրանչեսկայի «Քրիստոսի մկրտությունը», Ջիովաննի Բելինիի «Աղոթք փորձության գավաթի համար», «Մոգերի երկրպագումը»,  Սանդրո Բոտիչելլիի  «Երիտասարդ տղայի դիմանկարը», Ռեմբրանդտի երկու ինքնադիմանկարներև և այլ նկարներ:
 Լոնդոնի ազգային պատկերասրահը շուտ համալրվեց նոր հավաքածուներով և արդեն հարց առաջացավ լրացուցիչ ցուցահանդեսային հրապարակներ ստեղծելու համար և 1870-1880-ական թթ. պատկերասարհում նոր փոփոխություններ տեղի ունեցան, սակայն դրանք արմատապես չկարողացան լուծել խնդիրը: Եվ միայն 1897թ. Թեյդ պատկերասրահի ստեղծումով հավաքածուները ավելի պաշտաճ ներկայացվեցին: Եվ այս շրջանում էր, որ գնվեցին նաև Ֆրանչեսկո Գոյայի 3 հայտնի կտավները, ներառյալ ‹‹Իզաբել Կոբոս դե Պորսելի դիմանկարը››:
 1992թ. Անգլիայի թագուհի Ելիզավետա 2-րդը պաշտոնապես հայտարարեց պատկերասրահի արևմտյան կողմի վերակառուցման մասին, որը կոչվեց ‹‹Սեյնսբերիի թև››: Եվ դա կոչվեց մեծահարուստ լորդ Սեյսբերիի և նրա 2 եղբայրների  անունով, ովքեր գումար նվիրաբերեցին վերակառուցման համար:

 Եվ ‹‹Սոլսբերիի թևի›› բացման արարողության ժամանակ ներկայացված էին ‹‹Թագուհու կտավներ›› անունով ցուցահանդեսը, որտեղ ցուցադրված էին թագուհու հավաքածուի 100 կտավներ` Հանս  Հոլբայնի, Պիտեր Պաուլ Ռուբենսի, Յան Վերմեերի, Անտոնիս Վան Դեյկի գլուխգործոցները:
Պատկերսարահը համարվում է եվրոպական ամենախոշոր պատկերասրահներից մեկը, ինչպիսիք են նաև` ֆրանսիական Լուվրը, իսպանկան Պրադոն, Վիեննայի նկարչական թանգարանը և այլն: 
Ռուբենս- «Բնանկար Ստեն ամրոցի շրջակայքում»
Ջիովաննի Բելինի- «Աղոթք փորձության գավաթի համար»
Ռուբենս- «Սաբինուհիների առևանգումը»
Նյութը պատրաստեց Հովհաննիսյան Գալյան